Beklentilerin Üstüne Çıkan Zalgiris, Final Four'da Sürpriz Hedefinde

Bu sezon Turkish Airlines EuroLeague’de sergilediği performansla büyük beğeni toplayan ve Final Four’a adını yazdırarak beklentilerin çok üstüne çıkan Zalgiris Kaunas, yarı finalde son şampiyon apoleti ile parkeye çıkacak olan temsilcimiz Fenerbahçe Doğuş ile karşılaşacak. Aynı zamanda iki kaliteli teknik adamın da karşı karşıya geleceği bu maç öncesinde Litvanya ekibi, hedeflerinin çok üzerinde bir yerde olduğu için mental olarak daha rahat olan taraf.

Final Four’un en mütevazı ve en deneyimsiz kadrosuna sahip olan Zalgiris Kaunas, Litvanya ekolünün karakteristik basketbol genlerini (aslında buna vizyon ve doğru eğitim de denebilir) en iyi yansıtan örnek olarak, hak ederek son dört takım arasına adını yazdırdı. Litvanya basketbolunun efsane guardlarından olan Sarunas Jasikevicius’un başantrenörlüğünde, kendi oyun sistemini kusursuza yakın derecede icra eden Zalgiris, bu yıl 30 maçta 18 galibiyetle 6. sırada bitirdiği normal sezonun ardından play-off turunda buraların sert ekibi Olympiacos’u 3-1 ile geride bıraktı ve 19 yıl sonra Final Four’a kalmayı başararak sezonun peri masalına da imza attı. 1999’da Münih’deki Final Four’da Tyus Edney, Anthony Bowie, Saulius Stombergas, Jiri Zidek ve Zukauskas kardeşlerin kadrosunda yer aldığı Zalgiris, ilk ve tek Final Four’unda, Ettore Messina’nın çalıştırdığı Kinder Bologna’yı 82-74 yenerek şampiyonluğa ulaşmayı başarmıştı. Jonas Kazlauskas yönetimindeki o takımın başarı anlamında devamı belki uzun seneler gelmedi ancak Zalgiris Kaunas, atılan sağlam temellerin meyvelerini de şimdilerde alıyor.

Kadro olarak baktığımızda, Belgrad’daki Final Four’a kalan takımlar içerisinde kapasitesi ve atletizmi (Toupane ve Davies harici) en sınırlı ekip olan Zalgiris, buna karşılık takım oyununu en iyi uygulayan takım olarak öne çıkıyor. Maç başına 19.5 asist ortalaması ile FC Barcelona ve Baskonia’nın ardından üçüncü sırada yer alan Kaunas ekibi, üç sayı çizgisinin gerisinden %42.4’lük isabet yüzdesi ile yarı finaldeki rakibi Fenerbahçe Doğuş’un (%42.2) önünde EuroLeague’in zirvesinde kendine yer edindi. Dış atışlarda; Arturas Milaknis (74/163) ve Kevin Pangos’un (73/155) %45’in üzerindeki isabet yüzdeleri, Zalgiris’in set hücumlarında rakip savunmaların kilidini açan önemli bir faktör olarak öne çıkıyor. Öte yandan, 100 pozisyon üzerinden bakıldığında 102.2 sayı ile Final Four’daki en düşük hücum verimliliğine (EuroLeague genelinde ise beşinci) sahip olan Zalgiris, aynı şekilde savunma verimliliğinde de 100 pozisyonda ortalama 98.3 sayı potasında görerek buradaki dört takım içerisinde son sırada ve EuroLeague genelinde de sekizinci sırada yer aldı.

EuroLeague’de sezonun en iyi ikinci beşine seçilen Kevin Pangos ve Paulius Jankunas ikilisi, oyunculuk kariyeri boyunca “oyun aklı” ile öne çıkan Sarunas Jasikevicius’un parkedeki yansımaları olarak takımın kilit oyuncuları olarak ön planda yer alıyorlar. Bu sezonki performansı ile birçok önemli takımın transfer listesinde üstlerde yer alan Sloven asıllı Kanadalı guard Kevin Pangos, Saras gibi bir antrenörle çalışmanın ödülünü de fazlasıyla aldı. Yüksek oyun zekası, ortalama üstü şutörlüğü ve klas pas yeteneği ile sezonun elit guardları arasında yerini alan Pangos, deneyimsizliği ile dönem dönem kritik tercih hataları yapsa da, yanında Vasilije Micic ve Beno Udrih gibi basketbol temeli sağlam guardlar, ayrıca gerektiğinde oyuna yön verebilen Edgaras Ulanovas ve Paulius Jankunas gibi forvetlerle birlikte oynamanın da faydasını görüyor. Maç başına 6 asist ortalaması ile Final Four’a kalan takımlardaki en yüksek asist ortalamasına sahip oyuncu olan Pangos’un kritik bölümlerde ne ölçüde diri kalacağı da buradaki sistemde fazlasıyla büyük öneme sahip. Pangos'un, pota altında atletizmi ile başarılı bir sezon geçiren Brandon Davies ile uyumu, ikili oyun savunmasında zaafı olan ekipler adına fazlasıyla büyük bir sorun teşkil etti sezon boyunca. Ancak Davies’in enerjisi ile yarattığı fark, bazen erken faul problemi olarak da kendisine dönebiliyor. Pangos’un etkinliğini en aza indirmek kadar Davies’i faul problemine sokmak da önemli olacak temsilcimiz Fenerbahçe Doğuş adına. Çünkü kenardan gelen Kavaliauskas oyuna sertlik katabilen bir uzun olsa da, bir Litvanyalı klasından ziyade bir Viking savaşçısına benzeyen tarzıyla, takımına özellikle hücumda katabildikleri fazlasıyla sınırlı. Böylesi durumlarda Aaron White ve Jankunas’ı da beşe çekebilir Jasikevicius ancak o da uzun eşleşmelerinde savunma sorunu yaşamalarına sebep olacaktır.

Bu yapıda Paulius Jankunas için de söylenecek çok fazla şey var. 34 yaşındaki emektar kaptan, EuroLeague’deki 15. sezonunu geçirmesine rağmen ilk kez Final Four’da mücadele edecek. Atletizm ve çabukluk dezavantajlarına rağmen üstün oyun bilgisi, onu Avrupa’nın en değerli 4 numaralarından biri yapıyor. İyi ribaund sezgisi ile boyalı alanda hep pozisyonların içinde yer alan Jankunas, bitiricilik anlamında da takımına üst düzey katkılar sundu sezon genelinde. Bu sezon Fenerbahçe Doğuş karşısında her iki maçta da 15’er sayı kaydeden Jankunas, takımın saha içindeki liderliğini, arada bir takım arkadaşlarını etrafına alarak yaptığı konuşmalarla pekiştirirken; onun bu “ağabey” rolünün de Zalgiris’in derslik yapısı içerisinde görev tanımlarının belirlenmesinde önemli payı var. Ayrıca EuroLeague tarihinin en çok savunma ribaundu alan oyuncusu olma ünvanını da sezon içerisinde Bourousis'ten almıştı deneyimli yıldız.

Bu arada şutör Milaknis, delici atlet Toupane ve oyunun her alanında katkı yapabilen Ulanovas'tan oluşan 2-3 rotasyonu da, bu sezon özelinde fazlasıyla değerli katkılar sundu Kaunas ekibine. Ancak dişlinin yukarıda saydığımız ana parçaları devre dışı kalınca, bu oyuncuların son şampiyon karşısında tek başlarına maçı çevirebilecek kalibrede olduklarını söylemek güç. Zalgiris Kaunas, EuroLeague’in en iyi teknik adamına sahip olan son şampiyon karşısında final vizesi almak istiyorsa, böyle bireysel etkinlikten ziyade ana rotasyonun tamamından verim almak zorunda mutlaka. Çünkü makine düzeniyle işleyen yapıları, sakatlıklar ve formsuzluklar nedeniyle beklenen çizgisinden çok uzak olan Olympiacos karşısında iyi sonuçlar verse de, şimdi kendilerinden daha iyi bir makineye karşı mücadele verecekler ve burada; sadece Final Four’daki takımlar içerisinde değil, tüm EuroLeague’de mental olarak kopma ve düzen dışına çıkartılma konusunda en zorlu rakip onları bekliyor.

Özetlersek; zaten buraya katılarak hedeflerini gerçekleştirmiş olan Zalgiris Kaunas, mental anlamda en rahat ekip ve “kaybedecek bir şeyleri yok” gibi görünen bu rahatlık onları daha da tehlikeli yapıyor. Ayrıca Fenerbahçe Doğuş kadar olmasa da, Final Four’daki en büyük ikinci taraftar desteği onlarda olacak. Ve oyun aklının öne çıktığı basketbol tarzları ile kendi zaaflarını çok iyi kapatarak buralara kadar geldiler ancak unutmamak gerek ki böylesi üst seviyelerde kalite ve tecrübe, çoğu zaman sonuca ulaşmada en büyük belirleyici unsur oluyor. Bu açıdan bakınca değerlendirmede en son sırada yer alan Zalgiris’in, son şampiyon Fenerbahçe Doğuş’u elemesi gerçekten çok çok büyük bir sürpriz olur ama yine de mücadele anlamında geri adım atmayacakları muhakkak. Ayrıca henüz Obradovic seviyesinin uzağında olsa da Sarunas Jasikevicius, takım üzerindeki hakimiyeti de baz alınınca coaching olarak buradaki en iyi ikinci isim. Bu “koç ve guardlar” düellosunda basketbol kalitesinin yukarılarda, seyir zevkinin ise en üst düzeyde olacağı bir mücadele bizleri bekliyor.





Ferhat Yeşiltaş & Hazal Coşkun